Een oude en een jonge monnik zijn op reis. Ze komen bij een niet al te diepe rivier en staan op het punt om door de rivier te waden, als ze iets verderop een oude vrouw zien staan. De vrouw is bang om de rivier over te steken en vraagt aan de monniken om haar naar de overkant te dragen. Maar… deze monniken mogen, vanwege hun geloof, geen vrouwen aanraken. De oude monnik knikt echter en draagt de vrouw op zijn rug naar de overkant. Daar neemt hij afscheid van haar en loopt samen met de jonge monnik verder. De jonge monnik is echter erg boos en na een tijdje vraagt hij: ‘Hoe kon je dat nu doen? Wij mogen immers geen vrouwen aanraken!’ De oude monnik kijkt hem vriendelijk aan. ‘Draag je de vrouw nog steeds met je mee? Ik heb haar bij de rivier achtergelaten.’
Regels zijn er om gebroken te worden. ‘Leer de regels uit je hoofd, zodat je weet hoe je ze moet breken.’ Het zijn woorden van de Dalai Lama.
In het Boeddhisme, zenboeddhisme en veel andere levensbeschouwingen zijn tal van leefregels. Van belang is dat het nooit ijzeren wetten worden, regels waar niet van afgeweken mag worden. Zo gauw het ijzeren wetten worden, is de kans groot dat ze verstarrend werken waardoor niet recht wordt gedaan aan de situatie waarin je je bevindt. Anders gezegd, je verliest het vermogen om in harmonie met de werkelijkheid te handelen.
De werkelijkheid staat altijd voorop. Daarbij is het de kunst om het juiste in de werkelijkheid te zien, dat wat goed is om te doen. Dat is niet altijd makkelijk, want het vereist ook moed om te handelen naar eigen inzicht. Het mag eigenlijk niet… Tja, jammer dan. Het is NU nodig. Daarna laat je het weer los en ga je verder.
Het verhaal gaat ook over mee dragen. Dat is iets waar wij mensen goed in zijn. Ruzies, irritaties, gemeend onrecht uit het verleden… Dat moet op de één of andere manier worden uitgesproken, op de balans worden gezet. Daar ben jij fout bezig geweest, kunnen we dat even noteren?
Blijkbaar is het erg moeilijk om zaken van ons af te schudden of, zoals zo vaak wordt gezegd, los te laten. Daardoor zijn we meer bezig met het verleden dan met het hier en nu. Het wordt op zo’n manier ook erg moeilijk om de ander ooit nog schoon te zien, zonder dat hij zich in jouw ogen moet verantwoorden voor het verleden.
In zen wordt vaak gesproken over de geest van de beginneling (Beginners Mind). En soms is dat letterlijk, kijken met nieuwe ogen. Schudt de rugzak leeg, laat de oude vrouw bij de rivier achter. En bekijk de wereld opnieuw, zonder de ballast van het verleden. Elke dag, een nieuwe dag…
– Marc Jikan Brookhuis
Dutch 
English